اولين قسمت از وصاياي امام علي (ع) به فرزندشان امام حسن (ع) : 
و من وصيّة له للحسن بن عليّ عليهما‌السّلام 
کتبها إليه بحاضرين منصرفاً من صفّين 
و از وصيت حضرت مولاست به حسن بن علي، که آن را هنگام بازگشت از صفين در محل حاضرين (1) نوشته است. 
من الوالد الفان. 
از: پدري که در آستانه مرگ ايستاده است. 
المقرّ للزّمان، 
و عبور شتابناک زمان ، به باورجانش نشسته است. 
المدبر العمر، 
و حيات اين جهان را پشت سر نهاده است، 
المستسلم للدّهر. 
و تسليم روزگار گشته است. 
الذّامّ للدّنيا، 
به نکوهش دنيا پرداخته است. 
السّاکن مساکن الموتي. 
در سراي مردگان مسکن گزيده است. 
و الظّاعن عنها غداً. 
و پاي در رکاب عزيمت فردا نهاده است. 
إلي المولود المومّل ما لا يدرک، 
به: فرزندي که دل به آرزوهاي محال سپرده است. 
السّالک سبيل من قد هلک، 
و پاي در مسير نيستي نهاده است. 
غرض الاسقام، 
در تيررس بيماري‌ها نشسته است، 
و رهينة الايّام. 
و وامدار روزگار گشته است. 
و رميّة المصائب. 
واماج مصائب اندوهبار قرار گرفته است. 
و عبد الدّنيا. 
و به بندگي دنيا در آمده است. 
و تاجر الغرور.(2) 
و به تجارت غرور مشغول گشته است. 
و غريم المنايا. 
و بدهکار وادي فنا شده است. 
و اسير الموت. 
و تن به اسارت مرگ داده است. 
تجربه عيني و آشکار من از بد عهدي و بي‌وفايي دنيا و طغيان و سرکشي روزگار از يک سو ، و آغوش گرم و گشاده آخرت ، از سوي ديگر ، وادارم ساخت که تمام هوش و حواسم معطوف خودم باشد ، لحظه‌اي چشم از خودم بر ندارم و به ديگري نسپارم. 
و حليف الهموم. 
و هم پيمان دغد‌غه‌هاي غمبار گشته است. 
و قرين الأحزان. 
و هم نشين داغ‌هاي اندوهبار شده است. 
و نصب الافات. 
و در نشانه گاه آفات و بليات ، سکني گزيده است. 
و صريع الشّهوات، 
و زمين خورده و خاکمال شهوت‌ها شده است. 
و خليفةالاموات. 
و جانشين مردگان گرديده است.(3) 
امّا بعد فانّ فيما تبينت من ادبار الدّنيا عنّي و جموح الدّهر عليّ و إقبال الاخرة اليّ ما يزعني عن ذکر من سواي، و الاهتمام بما ورائي، 
فرزند جانم! 
وصيت و سفارش من به تو: پرواي از خداست، و پاي بندي به دستورات او. 
اما بعد: 
تجربه عيني و آشکار من از بد عهدي و بي‌وفايي دنيا و طغيان و سرکشي روزگار از يک سو ، و آغوش گرم و گشاده آخرت ، از سوي ديگر ، وادارم ساخت که تمام هوش و حواسم معطوف خودم باشد ، لحظه‌اي چشم از خودم بر ندارم و به ديگري نسپارم. 
غير انّي حيث تفرّد بي دون هموم النّاس همّ نفسي، فصدفني رأيي و صرفني عن هواي، و صرّح لي محض امري. 
فهميدم که من پيش و بيش از آنکه مسئول مردمان باشم ، وظيفه‌دار خودم هستم. و بر اين دريافت و دغه‌غه‌ام ، عقل نيز صحّه گذاشت و از افتادنم به دام هواي نفس ، بازداشت. و تکليفم را بي‌هيچ پرده و پيرايه‌اي روشن ساخت. 
فأفضي بي إلي جدّلا يکون فيه لعب، و صدق لا يشوبه کذب. 
و مرا به کاري سترگ واداشت که بازي و شوخي بر نمي‌دارد. و با حقيقتي مواجه ساخت که هيچ دروغي از راستي‌اش نمي‌کاهد. 
و (4)و جدتک بعضي بل و جدتک کلّي حتّي کانّ شيئاً لو أصابک أصابک أصابني، و کأنّ الموت لو أتاک أتاني، 
و ديدم که تو پاره تن مني ، و بلکه بيشتر از آني ، تو برايم همه روح و جاني! هر بد و خوبي که سوي تو آيد، نصيب من شده است. 
و اگر مرگ ، نشان از تو بگيرد ، جان مرا نشانه گرفته است. 
فعناني من امرک ما يعنيني من أمر نفسي. 
پس ، کار تو را کار خودم دانستم و هر چه براي خودم مي‌خواهم، برايت خواستم. 
فکتبت إليک مستظهراً به إن أنا بقيت لک أوقنبت. 
اين مکتوب را برايت نوشتم تا همواره تکيه‌گاه تو باشد و اسباب پشت‌گرمي‌ات، چه من بمانم برايت و چه نمانم. 
- فإنّي أوصيک بتقوي الله أي بنيّ و لزوم أمره، 
- فرزند جانم! 
وصيت و سفارش من به تو: 
پرواي از خداست، 
و پاي بندي به دستورات او. 
اهل معرفت معتقدند که همين دو جمله، در مسير سلوک و سعادت، کامل‌ترين کلام و تمام‌ترين حرف است؛ 1- پرواي از خدا 2- پاي بندي به دستورات او. 
اين دو کلام، دو کليد است که قفل تمام گنج‌هاي عافيت و سعادت در هر دو جهان با آن باز مي‌شود. 
بر اين اساس و بر اساس باقي فرازهاي نامه، مي‌توان ادّعا کرد که بقيه فرمايشات حضرت مولا از اين پس، شرح و بسط و تعبير و تأويل همين دو جمله است.